Gösterim Tarihi: 24.08.2022 Çarşamba 21.00

Yönetmen:  Alfred Hitchcock
Senaryo:  Alec Coppel, Samuel A. Taylor; Pierre Boileau ve Thomas Narcejac (roman)
Oyuncular: James Stewart, Kim Novak, Barbara Bel Geddes, Tom Helmore

ABD / 1958 / İngilizce / 128 dk. / Renkli / Türkçe Altyazılı

San Francisco Polis Teşkilatı’nda görevli dedektif Scottie Ferguson, görev başında yaşadığı bir olay nedeniyle yükseklik korkusu ve vertigo belirtileri göstermeye başlayınca teşkilattan ayrılıp özel dedektiflik yapmaya başlar. Eski nişanlısı Midge’e kalırsa Scottie korkusunu ancak yeni bir şok yaşayarak yenebilecektir. Bir gün eski okul arkadaşı Gavin Elster, ondan eşi Madeleine’i takip etmesini ister; çünkü kadının tuhaf bulduğu davranışları şüphe uyandırmaktadır. Scottie istemeye istemeye kabul eder ve kadını izlemeye başlar. Zamanla, Madeleine’in 19. yüzyılda yaşamış bir kadınla tuhaf bir bağı ve dahası intihara meyli olduğunu fark eder. Bu gizemi çözme gayesiyle çıktığı yolda işler iyice içinden çıkılmaz bir hâl alacaktır.

1954 tarihli D'entre les morts romanının bu kara film-psikolojik gerilim türündeki sinema uyarlaması, bugün Hitchcock’un başyapıtı kabul edilmekte. Dahası Vertigo, Sight & Sound dergisinin 2012’de düzenlediği tüm zamanların en iyi filmleri soruşturmasında eleştirmenlerin katıldığı anket sonucu yerini onyıllardır koruyan Yurttaş Kane’i (Citizen Kane, 1941) ekarte ederek ilk sıraya yerleşti. Yalnızca her izleyişte katman katman açılan hikâyesiyle değil; renk kullanımından mekânın kullanımına, Bernard Herrmann’ın Wagner’in Tristan und Isolde’sinden ilhamla bestelediği müzikten Saul Bass imzalı jenerik ve afiş tasarımına dek pek çok özelliğiyle de göz kamaştırmaya devam ediyor. 

Film, toplumun erkeğe yüklediği beklentileri tam karşılayamayan bir erkek karakterin (ve suretinde Hitchcock’un) kendi arzusu doğrultusunda bir kadın yaratmaya çalışması bakımından yönetmenin külliyatıyla uyumlu. Öte yandan, Vertigo Hitchcock’un vaktiyle ekonomik kaygılarla haklarını satın aldığı ve kopyaların dağıtımını durdurduğu için yıllar boyu kimsenin izleyemediği beş filminden biri ve bu erişilemezlik hâli, filmin etrafındaki miti daha da kuvvetlendirmiş.