Gösterim Tarihi: 25.07.2021
Gösterim Yeri: Kalamış Parkı

Yönetmen: Nicholas Hytner
Senaryo: Arthur Miller (Arthur Miller’ın aynı adlı oyunundan)
Oyuncular: Daniel Day-Lewis, Winona Ryder, Paul Scofield, Joan Allen

ABD / 1995 / İngilizce / 124 dk. / Renkli / Türkçe Altyazılı / Cine +

On yedinci yüzyılın sonlarında Amerika kıtasındaki öncü İngiliz kolonilerinden Salem’in (Massachusetts) tutuculuğuyla namlı küçük Protestan cemaati, bir grup genç kızın yarı şaka bir biçimde yaptığı sözde vudu ayininin kasabanın papazı tarafından basılmasıyla sarsılır. Yakalanma korkusuyla bayılan küçük bir kızın bir türlü kendine gelememesi, kasabanın tutucuları tarafından, bu işin içinde büyücülerin ve şeytanın olduğuna dair bir inancın ortaya atılmasına neden olur. Kendilerini suçlamalardan kurtarmaya çalışan kızların başkalarını hedef göstermeye başlamasıyla ilk başta pek az kişinin ciddiye aldığı iddialar hızla yayılarak önüne geçilemez bir çılgınlığa dönüşür.

Arthur Miller klasikleşmiş oyununu McCarthyizm’in ABD siyasetine bir karabasan gibi çöktüğü yıllarda yazmıştı. Antikomünizm histerisinin Amerikan toplumunu ve siyasetini esir aldığı, Senatör McCarthy’nin öncülüğünde kurulan Amerikan Karşıtı Faaliyetleri İzleme Komitesi’nin ülkenin önde gelen aydınlarını sorgulayıp mahkûm ettiği, hedefteki isimlerin kendilerini temize çıkarmak için ihbarcılığa teşvik edildiği, yüzlerce kişilik kara listelerin oluşturulduğu, bu listelere girenlerin itibarsızlaştırıldığı, işlerini kaybettiği, pasaportlarına el konulduğu yakın tarihin bu karanlık dönemini Salem’de gerçekleşmiş cadı avlarını tasvir ederek anlatmayı tercih etmişti yazar. Anlattığı hikâyeyle döneminin enfes bir alegorisini yapan Miller dış tehditlere karşı paranoyaklaşmış bir toplumun, insanları çıkarları doğrultusunda manipüle eden güç sahiplerinin de teşvikiyle nasıl bir kolektif delirme içine sürüklendiğini ve kendi yarattığı günah keçilerini nasıl acımasızca kurban ettiğini etkileyici bir şekilde analiz etmişti. Miller’ın bizzat kendisi bu oyunu nedeniyle Amerikan Karşıtı Faaaliyetleri İzleme Komitesi tarafından sorgulandı, para cezasına çarptırıldı ve uzun bir süreliğine pasaportuna el konuldu.

Pek çok kez filme adapte edilen ve dünyanın hemen her yerinde defalarca sahneye konulan bu klasik oyunun seçkimizde yer alan Nicholas Hytner yönetmenliğindeki uyarlamasının en önemli özelliği, senaryosunun bizzat Arthur Miller tarafından kaleme alınmış olması. Bu filmle Arthur Miller 1997 yılında En İyi Uyarlama Senaryo dalında Oscar ödülüne layık görüldü. Miller üç yüz yıl önce geçtiği var sayılan bu hikâyeyle hem dönemin ABD toplumuna hem bugün bize “anlatılan senin hikâyendir” demeyi başarıyor.  


* 5224 sayılı Kanun'un 7. maddesi gereğince sınıflandırılmamış filmler 18+ kabul edildiğinden film gösterimlerine, programda aksi belirtilmedikçe 18 yaş altı sinemaseverlerimiz katılamaz.