Gösterim Tarihleri: 12.12.2024 Perşembe 20.00 / 23.01.2025 Perşembe 20.00

Yönetmen: Germaine Dulac
Senaryo: Germaine Dulac, Antonin Artaud (şiir)
Oyuncular: Alex Allin, Lucien Bataille, Genica Athanasiou

Fransa / 1928 / Sessiz / Fransızca Arayazılı / 40 dk. / Siyah Beyaz / Türkçe Altyazılı / Canlı Müzik
 

Bir generalin karısına ilgi duyan bir rahibin iç dünyasını yansıtan film, duygulara odaklanır ve imkânsız bir aşkın ıstırabının hikâyesini aktarır. Fakat bu karmaşık ve çok katmanlı filmi konusu ile açıklayamayız. Görüntüler ve anlam iç içe geçmiştir ve film, bilinçten ziyade seyircinin bilinçaltına hitap eder. Her zaman olduğun gibi Dulac'ın sineması anlamdan ziyade bir ritim arayışıdır ve bu filminde bu arayış zirve yapar. Yönetmen, 1928’de yayımlanan Rythme et technique dergisinde filme dair şunları söyler: 

“Tüm çabam, Antonin Artaud'nun senaryosundaki eylemin armonik noktalarını aramak ve bunları üzerinde çalışılmış ve bestelenmiş ritimler aracılığıyla birbirine bağlamaktı. Örneğin din adamının her ifadesinin, her hareketinin cam kırılmasının ritmine göre ölçüldüğü filmin başlangıcı ya da açılıp kapanan kapı dizileri ve 1'den 8'e kadar ölçülü vuruşlarla birleşen bu kapıların anlamını düzenleyen planların sayısı (…) Rahibin tek bir görüntüsünün bile rastgele ortaya çıkmadığını söyleyebilirim.” 

Sürrealist sinemanın ilk örneği olarak kabul edilen Deniz Kabuğu ve Rahip filminin senaryosu da sürrealist şair Antonin Artaud'a ait. Fakat Dulac çekimlerde senaryodan oldukça uzaklaşmış, bundan ötürü başta şair olmak üzere dönemin ileri gelen erkeklerince şiddetli eleştirilere ve hakaretlere maruz kalmıştır. Ayrıca dinsel kurumları, orduyu ve genel olarak erkekliği alışılagelmiş kodlar dışında perdeye yansıttığı için dönemin sansürcü zihniyetinden de nasibini alır. “Halkın yüce duygularını rencide ettiği” söylenir. İngiliz sansürü ise bugün sansür konusunda oldukça görmüş geçirmiş bir ülkede yaşayan bizlere bile komik gelecek bir gerekçe ile sansürler filmi: “O kadar müphem ki pratikte anlamsız görünüyor ama bir anlamı varsa bu anlam ancak uygunsuz olabilir.”

♬  Filme Ayşe Tütüncü müzikleriyle eşlik edecek.

* Müzik danışmanımız Okan Kaya’ya teşekkür ederiz.
* Bu film, Avrupa Film Akademisi tarafından başlatılan ve 1 Kasım - 7 Aralık tarihlerinde 42 ülkede kutlanan Avrupa Film Ayı çerçevesinde gösterilmektedir.
* Sessiz Perşembe programına değerli katkıları için Kurukahveci Mehmet Efendi’ye teşekkür ederiz.