Gösterim Tarihleri: 08.02.2024 Perşembe 20.00 / 18.02.2024 Pazar 18.30 / 27.02.2024 Salı 20.00

Yönetmen: Chantal Akerman
Senaryo: Chantal Akerman
Oyuncular: Natalia Chakhovskaia

Belçika, Fransa / 1993 / Fransızca / 115 dk. / Renkli / Diyalogsuz
 

Yönetmen, dağılan Sovyetler ülkelerine, Berlin Duvarı’nın yıkılmasının hemen ardından, “hâlâ vakit varken” gittiğini söyler. Doğu Almanya’dan Polonya ve Litvanya’ya, oradan Ukrayna ve en nihayet Moskova’ya uzanan yol boyunca iki mevsim geçer. Chantal Akerman’ın çok geç olmadan yakalamak istediği nedir, Sovyet komünizminin yarattığı bir toplum mu? 16mm bir ağıt çekmek için mi acele eder?

Tarihî bir ânın ardından gelen, belirsizliklerle dolu bir geçiş dönemine yetişir sahiden. Gündelik hayat, tabiatı gereği olağan akışında görünse de geleceğin havada asılı hâli kendini duyurmaktadır. Tarlada çalışan köylüleri, kentin karlı yollarını, karda oynayan çocukları ama en çok da garda, durakta ucu bucağı görünmeyen sıralar boyunca bekleyen insanları görürüz. Rejim değişikliği sonrası ne olacağını bekler gibi kaygılı bir ifade vardır yüzlerinde.

Chantal Akerman, çektiği insanları karşısına almaz, etraflarından dolaşmaz, aralarına dalmaz, kimseyi kayırmadan herkesi eşit sürede ve göz hizasında görerek yanlarından geçip gider. Kamera, sokaklarda yaptığı metrelerce kaydırmalı çekimin ardından girdiği evlerde, yorulmuş da bir koltuğa ilişir gibi sabit devam eder çekmeye. Hareketli ve statik çekimler arasında gidip gelen belgesel, Akerman’ın alamet-i farikası sahne ve plan zamanlamasının da iyi bir örneğidir. Yönetmen, kamerasını koyduğu (veya taşıdığı) zamanın ve mekânın ritmine uyar.

Kameranın usulca yanından geçtiği insanlar oyuncu olmadıkları için sahici bir etkileşim dikkat çeker. Endişeyle yüzünü saklayanlar, kızıp söylenenler, gülenler, meraklı çocuklar, kuşkucu yetişkinler, göz kırpanlar… Söyledikleri duyulmasa da konuşurlar, duyulsa da tercüme edilmez. Diyalogdan kaçınan filmin sessiz olduğunu söylemek yine de olanaksızdır. Daha önce hiç buna benzer bir film izlememiş seyirci dahi ilk andan itibaren bunun sinema, sinemanın bu olduğunu hisseder...

*18 Şubat Pazar gösteriminden önce Aylin Kuryel’in sunumu olacaktır.